Ben je een lesgever en zoek je inspirerend lesmateriaal dat écht werkt? Ga dan zeker eens op verkenning op Het Archief voor Onderwijs. Deze online beeldbank bundelt video- en audiofragmenten van nationale en regionale omroepen en cultuur- en erfgoedorganisaties. Alles is zorgvuldig afgestemd op de eindtermen en leerplandoelen en klaar om meteen in te zetten in je klas.

Voor Erfgoeddag 2025 met als thema Game On! presenteren we samen met meemoo, initiatiefnemer van Het Archief voor Onderwijs, drie unieke collecties. Meemoo-medewerkers Jelle Van Goethem en Katrien Verbruggen leggen telkens de focus op een specifiek thema over sport en spel:

• Spelletjes voor jong en oud
• Spelen is een kinderrecht
• Games

Elk van die collecties laat zien hoe sport en spel een onmisbaar deel van ons erfgoed vormen. De concrete lestips krijg je er zomaar bovenop. 

1/ Spelletjes voor jong en oud

Spelen verbindt generaties. Of je nu een LEGO-dorp bouwt met je ouders of je grootouders’ favoriete speelgoed herontdekt, spelen is van alle tijden en voor alle leeftijden. Deze collectie toont hoe spelletjes ontspanning bieden, mensen samenbrengen en een brug slaan tussen heden en verleden.

Enkele hoogtepunten:

• Wat speelden je grootouders? 
  Een oma en kleindochter ontdekken elkaars speelgoed, met verrassende overeenkomsten. Lestip: Laat leerlingen oude spelregels verzamelen bij hun grootouders en organiseer een erfgoedspellendag in de klas.
• Bingo: van rusthuis tot jongerencultuur
  Jong en oud genieten van een potje bingo: of hoe ook dit spel een hippe twist kan krijgen. Lestip: Organiseer een bingonamiddag, maar geef er een modern tintje aan met creatieve thema’s.
• Spelen als immaterieel erfgoed
  Van de Vlaamse krulboltraditie tot het historische schilderij Kinderspelen van Pieter Bruegel: ook spelletjes kunnen cultureel erfgoed zijn. Lestip: Laat leerlingen spelletjes uit Bruegels schilderij naspelen en maak een 'levend schilderij' op de speelplaats.

Ontdek de collectie 'Spelletjes voor jong en oud'

Afbeelding

Kinderspelen, Pieter Bruegel de Oude. Collectie Kunsthistorisches Museum, Wenen. Publiek domein via Wikimedia Commons

2/ Spelen is een kinderrecht

Spelen is niet alleen een plezier, het is ook een kinderrecht. Deze collectie toont hoe kinderen wereldwijd spelen, soms onder moeilijke omstandigheden, en hoe belangrijk inclusiviteit is.

Enkele hoogtepunten:

• De wereld speelt mee
  Ontdek gezelschapsspelletjes uit Nigeria, Afghanistan en andere landen. Zelfs in oorlogsgebieden vinden kinderen manieren om te spelen, zoals vliegeren of toneelspelen. Lestip: Laat leerlingen een vlieger maken of een internationaal spel spelen om zo de wereld te ontdekken.
• Inclusief spelen
  Hoe kunnen sport en spel toch toegankelijk zijn voor kinderen met een beperking? Fragmenten over torbal en G-sporten laten zien hoe iedereen kan meedoen. Lestip: Bedenk een sportactiviteit waaraan alle kinderen kunnen deelnemen, ongeacht hun mogelijkheden.
• Spelen in beperkte ruimtes
  Niet elk kind heeft toegang tot een speelplein. Dit thema daagt leerlingen uit om spelletjes te bedenken die op kleine oppervlakken of binnen gespeeld kunnen worden. Lestip: Kijk thuis in je kasten. Welke spelletjes speel je niet meer? Organiseer een ruilbeurs voor kaart- en bordspellen.

Ontdek de collectie 'Spelen is een kinderrecht'

3/ Games

Games zijn meer dan entertainment. Ze zijn erfgoed, kunst en ... lesmateriaal. Deze collectie bekijkt games vanuit een educatief, cultureel en historisch perspectief.

Enkele hoogtepunten:

• Het begin: Pong en Game Boy
  Van het eerste computerspel tot de iconische Game Boy: de technologische vooruitgang van games is verbluffend. Lestip: Laat leerlingen Pong spelen en een tijdlijn maken van de gamegeschiedenis.
• Games als leerinstrument
  Videogames als Assassin's Creed en BabelAR bewijzen dat games meer zijn dan entertainment: ze kunnen ook inspireren en onderwijzen. Lestip: Speel een educatieve game en bespreek samen met je leerlingen wat je eruit leert.
• Virtual reality in de klas
  VR maakt gamen interactiever maar biedt ook mogelijkheden om bijvoorbeeld verkeerslessen realistischer te maken. Lestip: Laat leerlingen een review schrijven over hun ervaring met een VR-les of game.

Ontdek de collectie 'Games'